Drie jaar geleden bracht Apple voor het laatst een settopbox uit, de derde generatie Apple TV. Deze bracht weinig verbeteringen met zich mee en was eigenlijk niet meer dan sneller met ondersteuning voor Full HD. Een klein, zwart doosje met een aantal applicaties voorgeïnstalleerd en de mogelijkheid om vanaf je iOS-apparaat of Mac films en audio te streamen met AirPlay. Meer dan dat was het niet. In september veranderde Apple dit helemaal. ‘De toekomst van tv is begonnen’, zo luidt de slogan op Apple’s website. Is dat ook echt zo? In deze review lees je alles over de nieuwe Apple TV.
Informatie
Apple TV (4e generatie)
Zwart
Siri Remote
32 GB
Dual-core A8-chip met 64-bits architectuur
2 GB LPDRR3 RAM
tvOS 9.0.1
Apple TV werd door de fabrikant altijd als een hobby gezien. Het product bevond zich dan ook ergens bij de iPod-categorie. Met ingang van september dit jaar is het eerder omgekeerd: Apple TV heeft een hoofdcategorie gekregen, TV genaamd. En de iPod staat nu bij iTunes. Met de langverwachte update hoopt Apple een inhaalslag te maken, nu dat de concurrentie hen heeft ingehaald op het gebied van televisiekastjes. Volgens CEO Tim Cook is de toekomst van televisie apps. Dat is waar de nieuwe Apple TV voornamelijk op focust. Niet alleen dat, ook de manier waarop je navigeert door de interface is op de schop gegaan.
In deze review zal vooral naar die zaken gekeken worden, zoals hierna ook te lezen is. De meeste afbeeldingen of screenshots zijn afkomstig van Apple, een aantal van mij en een enkele van iFixit.
Design
In eerdere reviews prees ik Apple nog om het design van hun producten. Het is herkenbaar, het ziet er simplistisch uit en voor veel bedrijven is het de maatstaf geworden van hun eigen producten. De Apple TV is een geval apart. Het is een zwart blokdoosje – dat overigens dikker is geworden ten opzichte van zijn twee voorgangers – met een Apple-logo en daarnaast ‘TV’ bovenop. Achterop zijn de nodige aansluitingen te vinden voor een HDMI 1.4-kabel, de voedingskabel, netwerkkabel en USB-C-kabel. De ingang voor optische audio mist voor het eerst, dit zal voor sommigen waarschijnlijk een minpunt zijn. Gelukkig voldoet HDMI prima voor hedendaags gebruik.
Het is geen hoogstaand design. En dat is wat mij betreft zeker geen probleem. Want in tegenstelling tot bijvoorbeeld de iPhone of iPad zie je de Apple TV niet vaak. Althans, bij mij staat deze nu wat verscholen achter de PlayStation 4, waardoor je hem al bijna niet meer ziet. Voorheen zou dat wel betekenen dat de afstandsbediening niet meer werkte, omdat deze via infrarood communiceert met het kastje. Nu gaat het via Bluetooth, waardoor je de Apple TV in principe overal kunt neerzetten, mits hij binnen Bluetooth-bereik blijft.
Nee, de Apple TV ziet er niet minder goed uit dan concurrerende kastjes, maar ook niet beter. Het is gewoon een eenvoudig uitziende, zwarte blokdoos. En ik kan daar goed mee leven.
Hardware
Dit is waar ik normaal veel aandacht aan zou besteden, maar deze keer houd ik het wat beperkt. De nieuwe Apple TV beschikt over een dual-core A8-chip en 2 GB LPDDR3 werkgeheugen. Over de kloksnelheid is op het moment helaas niets bekend.
Het verschil met de vorige Apple TV is enorm. En dat mag ook wel, want het nieuwe besturingssysteem vraagt een hoop ‘power’. Niet alleen door de vele grafische elementen, ook door de apps van derden die je nu kunt installeren (meer hierover volgt uiteraard). De vorige Apple TV moest het doen met een single-core A5-chip en 512 MB RAM.
De nieuwe Apple TV is merkbaar sneller, scrollen door menu’s gaat lekker vloeiend en games presteren erg goed. Het is moeilijk een beter oordeel te vellen over hoe de A8-chip het doet bij de settopbox, maar in mijn ervaringen was het volgens verwachting en soms zelfs boven mijn verwachting. Is het ook goed genoeg voor krachtige games? Nou, daar moet ik dus even een kanttekening maken. Spelletjes als Crossy Road doen het prima, maar zodra je een grafisch zware game wilt spelen kan het hier en daar wat haperen. Zo bleek bij een test die ik deed met Asphalt 8 althans. Dit was gelukkig wel alleen even in het begin, na een tijdje was alles relatief vloeiend. Er moet gezegd worden dat sommige games waarschijnlijk een directe port zijn van de iOS-versie, alleen dan zonder de touchscreen besturingselementen. In plaats daarvan gebruik je de afstandsbediening die meegeleverd is. Games die echt speciaal voor Apple TV gemaakt zijn zullen ongetwijfeld net wat beter presteren.
Naast een krachtige processor is er ondersteuning voor HDMI 1.4. En ja, dit houdt in dat de Apple TV een resolutie van 4K kan versturen. Helaas is de maximale resolutie 1920×1080, ofwel Full HD. Alhoewel, helaas? Ik zie zelf geen reden voor 4K-resolutie, omdat het simpelweg nog niet mainstream is zoals 1080p. Er is ook Bluetooth 4.0, 802.11a/b/n/ac met MIMO (Multiple-Input Multiple-Output) en tot slot 10/100BASE-T Ethernet voor hoge netwerksnelheden.
Hoewel ik had gehoopt dat de nieuwe Apple TV een A9-chip zou krijgen, of op z’n minst een A8X-chip, doet de settopbox het met de A8-chip zeker niet slecht. Integendeel, over het algemeen is het juist erg snel, ondanks de vele grafische elementen. De vraag is hoe lang dit zo zal blijven: Apple heeft een slechte reputatie gekregen de afgelopen jaren, als het gaat om prestaties na een grote update. iOS 9 zou onder meer de iPhone 6 (Plus) van een jaar oud al trager maken volgens veel gebruikers. Hopelijk behandelen de software engineers de Apple TV wat beter.
Siri Remote
Een televisiekastje vraagt natuurlijk om een afstandsbediening. Al vanaf de allereerste Apple TV wordt er eentje meegeleverd. Die van de tweede en derde generatie wordt zelfs geprezen om het simplistische en tegelijkertijd functionele design. Er zitten maar een paar knoppen op, terwijl je er toch best veel mee kunt. Designers gebruiken de afstandsbediening soms ook om te laten zien wat design met een product kan doen.
Bij de nieuwe Apple TV wordt een compleet vernieuwde afstandsbediening meegeleverd, onder de naam Siri Remote. Er is echter iets aan de hand met die naam. Want hoewel de officiële naam zo is, wordt het in veel landen gewoon een Apple TV Remote genoemd. Waarom is dat? Daarvoor moeten we kijken naar één van de belangrijkste vernieuwingen, en dat is Siri-integratie.
Apple TV 4 komt met ondersteuning voor spraakassistent Siri. En ondanks dat deze onze eigen taal al ondersteunt in iOS, is dit bij de Apple TV helaas nog niet het geval. Siri ondersteunt alleen de volgende talen: Engels, Frans, Duits, Spaans en Japans. Wel is het via een omweg alsnog te gebruiken en bij een test die ik deed werkte het accuraat. Zelfs bij minder goede uitspraak van een naam begreep Siri mij prima. Dus het werkt wel. Wij Nederlanders zullen helaas nog op ondersteuning voor onze taal moeten wachten. Tot die tijd zul je, wanneer je op de Siri-knop drukt naar het zoekscherm gaan, vergelijkbaar met Spotlight.
Terug naar de Siri Remote zelf. Zoals je in de foto ziet zitten er zes knoppen op. Menu, eentje met een icoon van een televisie, eentje met een microfoon (de Siri-knop), een afspeel-/pauze knop en tot slot volumeknoppen. Met de eerste knop kun je een pagina teruggaan, zoals bij eerdere afstandsbedieningen ook zo was. Wil je in één keer naar het thuisscherm, dan druk je op de knop rechts daarvan. De volumeknoppen werken zoals die van je gewone afstandsbediening. Die heb je dus niet meer nodig als je je Apple TV gebruikt en je wilt het volume hoger of lager zetten. Het instellen van het volume van je televisie werkt middels een infraroodsensor voorop. Zoals eerder gezegd werkt het besturen van je Apple TV via Bluetooth.
Maar er is meer. Boven de knoppen bevindt zich een touchpad. Deze werkt precies zoals het touchscherm van de iPhone en iPad. Sleep je naar links, rechts, boven of beneden, dan navigeer je door content. Je kunt het ook gebruiken om terug of vooruit te spoelen tijdens een muzieknummer of film. Als je een actie wilt bevestigen, dan druk je. Het touchpad werkt goed. Er wordt meteen gereageerd op aanrakingen, precies zoals je verwacht.
Dat was de buitenkant van de Siri Remote, maar aan de binnenkant zitten ook nog wat bijzonderheden. Namelijk een versnellingsmeter en een gyroscoop. Dit is van essentieel belang om games te kunnen spelen. Jawel, de Siri Remote fungeert ook als controller bij spelletjes. Bij een racespel gebruik je het als stuur, zoals je dit ook bij de iPhone zou doen; door hem horizontaal te houden en te kantelen om te sturen. Dit werkt verbazingwekkend goed. Ik verwachtte aanvankelijk dat het niet zo accuraat zou werken als bij de iPhone, maar dat doet het zeker wel.
De Siri Remote is een waardige toevoeging voor de Apple TV en er is duidelijk veel moeite en tijd in gestoken om het perfect te krijgen. Het gebrek aan Siri-ondersteuning in het Nederlands zie ik als een groot gemis, maar niet zodanig dat de hele gebruikservaring er minder om is.
tvOS
De nieuwe Apple TV heeft een ander besturingssysteem dan de vorige modellen. Apple heeft voor een logische naamgeving gekozen. Net als dat het besturingssysteem van de Apple Watch de naam watchOS draagt, is dit tvOS bij de Apple TV.
Basis
Het begint natuurlijk met het thuisscherm. Deze is qua indeling gelijk aan die van de vorige modellen: vijf kolommen, en bovenaan een soort ‘dock’. Applicaties die er standaard al op staan zijn iTunes Movies, App Store, foto’s, muziek, zoeken, computers en natuurlijk instellingen. Andere applicaties kun je downloaden via de App Store.
Maar Apple heeft het een en het ander verfraaid bij de nieuwe Apple TV. Het was altijd al mogelijk om een wallpaper te kiezen. Dit waren tot nu toe statische foto’s als een diavoorstelling afgespeeld. De Apple TV 4 voegt hier live wallpapers aan toe. Ze worden regelmatig bijgewerkt door Apple. Sommige van deze wallpapers zijn werkelijk prachtig om te zien. En je hoeft niet te wachten tot Apple TV automatisch overschakelt naar de wallpaper, op het thuisscherm twee keer drukken op Menu is genoeg om de functie handmatig te activeren.
Apple TV deelt al vanaf het begin functionaliteit van iOS, maar dan dusdanig aangepast voor het grote scherm. Zo kun je voortaan universeel zoeken door op de Siri-knop te drukken. Er wordt dan gezocht naar muziek, films (niet alleen in iTunes, ook in onder andere Netflix en HBO) en apps. Net als bij iOS eigenlijk, al is zoeken ín apps niet mogelijk. Wat er ook voor het eerst is met tvOS, is de mogelijkheid om recente apps te sluiten. Door twee keer op de thuisknop te drukken open je de appswitcher, welke eruit ziet als die van op de iPad met iOS 7 en iOS 8.
Er zijn meer elementen van iOS gedeeld met tvOS, maar dit zijn de belangrijkste voor nu. En Apple zal ongetwijfeld functionaliteit blijven toevoegen met toekomstige updates.
App Store
Dan de App Store. Dé reden voor veel mensen om de nieuwe Apple TV aan te schaffen. Begrijpelijk, want er zijn al apps die erg nuttig zijn, zoals Plex. Maar ook games zoals Crossy Road die je gewoon moet uitproberen – het is nog gratis ook. De App Store mist op het moment categorieën in Nederland, maar zoeken naar apps is eigenlijk geen probleem. Je kunt de uitgelichte apps zien, hitlijsten, je aankopen en natuurlijk kun je zelf zoeken. Dit laatste blijkt trouwens goed te werken; onlangs werd al ontdekt dat het zoekmechanisme vernieuwd is waardoor je nu relevantere resultaten krijgt. Tot nu toe leverde het bij mij ook telkens de juiste apps op. Het werkt vlot, behalve het typen. Maar meestal is het al genoeg als je de eerste paar letters typt.
Het downloaden en installeren van een app is kinderlijk eenvoudig. Onder de beschrijving vind je een witte knop met daaronder de tekst ‘Download’. Druk daarop. Er zal dan worden gevraagd je download te bevestigen. Doe dit en de app wordt geïnstalleerd. Vervolgens druk je op ‘Open’, of je gaat terug naar het thuisscherm en opent de applicatie via het icoon dat erbij hoort. Het mooie is dat iconen op de Apple TV lekker groot zijn en dus ook meer opvallen dan op bijvoorbeeld de iPhone. Nog een leuk detail: deze iconen bewegen mee met je vinger als je heen en weer veegt op het touchpad van de Siri Remote. Daardoor zie je op het scherm een mooi 3D-effect.
Apple TV is een settopbox, dus je kunt er wel van uitgaan dat er apps zijn waarmee je televisie kunt kijken. En dat is ook zo. Maar niet in Nederland. Meerdere omroepen hebben aangegeven wel plannen te hebben, maar nog niet daadwerkelijk begonnen zijn aan de ontwikkeling ervan. En sommige omroepen hebben nog helemaal geen plannen. NPO en RTL zijn de belangrijkste omroepen in Nederland, beide zullen helaas voorlopig geen apps gaan bieden. Ook Ziggo is nog niet bezig met een Horizon TV-app. Erg jammer, want hierdoor is de Apple TV voor Nederlandse gebruikers al minder interessant.
Gelukkig zijn er talloze andere apps waarmee je video kunt kijken. Een greep uit het aanbod: iTunes Movies, YouTube, Netflix, Vimeo, VEVO en Plex. Dit laatste is trouwens dé app die je moet hebben als je veel films op je computer hebt staan die je het liefst naar het grote scherm zou willen streamen. Al deze apps zijn gratis, het kijken van films kost echter wel wat. In iTunes betaal je een paar euro per film om deze te huren, films kijken op Netflix kost een tientje per maand. En Plex? Dat is helemaal gratis. Je kunt er in principe iedere film mee kijken. Als je een beetje de tijd neemt het programma te leren kennen kun je er ook een complete map aan koppelen, zoals de Video’s-map in Windows Verkenner. Voeg je een film toe, dan staat deze ook op je Apple TV in Plex. Hiervoor is niet eens ruimte nodig op de settopbox zelf, omdat het allemaal gestreamd wordt. Nadeel: je pc moet wel aan staan. Of je gebruikt een server speciaal hiervoor, dat kan ook.
Games
En hoe zit het met gaming? Want bij de aankondiging van de Apple TV werd hier ook nadruk op gelegd. De afstandsbediening is er ook voor geschikt, dankzij de eerder genoemde sensoren die er in zitten. Wat me allereerst opviel bij een aantal games die ik gespeeld heb, is dat ze er grafisch fantastisch uitzien. Nu zijn het natuurlijk geen spellen als Grand Theft Auto V of Just Cause 3, maar voor zo’n klein doosje met de rekenkracht van een iPad mini 4 is het toch een opmerkelijke prestatie die de Apple TV weet neer te zetten.
Crossy Road is zo’n spelletje. Je moet een kip ongedeerd naar de finish weten te krijgen, terwijl je oversteekt op drukke wegen, over rivieren, treinrails en wat ook niet. Het is een leuk spelletje, verslavend zelfs. Eentje die je zeker gespeeld moet hebben.
Apple TV is weliswaar geen volwaardige gameconsole als de PlayStation 4, Xbox One of natuurlijk een krachtige pc. Maar voor degenen die het liefst zouden willen dat je games vanaf je smartphone op het grote scherm kunt krijgen is het uitermate geschikt. Op het moment valt het aanbod nog een beetje tegen, en ik zit zelf op de game AG Drive te wachten. Maar het ziet ernaar uit dat Apple TV zeker wel de ‘casual gamer’ aan zal spreken. Eveneens zal het de mensen aanspreken die vaak films kijken, muziek luisteren of natuurlijk bepaalde apps willen. Dit allemaal dankzij de App Store.
32 GB of 64 GB?
De Apple TV 4 is beschikbaar in twee varianten. Eentje met 32 GB aan opslag, en eentje met 64 GB aan opslag. Sommigen vragen zich af welke ze het beste kunnen nemen. Goede vraag. Allereerst zal ik alvast duidelijk maken dat de Apple TV niet te vergelijken is met een iPhone of iPad. Waarom niet? Nou, onder andere doordat ontwikkelaars een beperking opgelegd is: apps mogen niet groter zijn dan 200 MB. Wel is het mogelijk om, bijvoorbeeld bij een game, extra levels toe te voegen tijdens de gameplay. Dan kan er alsnog meer ruimte worden gebruikt, maar wordt de gebruiker hier niet toe geforceerd.
Ook is het belangrijk te realiseren dat de Apple TV voornamelijk gebruikt wordt voor het streamen van content. Films die je bekijkt of muziek die je luistert staat niet lokaal opgeslagen. Het is wel mogelijk, maar standaard gebeurt dit niet. Alles wordt gestreamd. Heb je geen Apple Music om dit met muziek te laten doen, dan kun je gewoon je iCloud muziekbibliotheek streamen. En Netflix? Werkt gewoon via internet. Plex? Idem dito. Zo gaat het nog wel even door. Alleen games zullen redelijk vele ruimte nodig hebben, maar dan nog is 32 GB voldoende.
Mijn advies: ga voor de 32 GB variant. Het is genoeg ruimte, mits je van plan bent de meeste media te streamen. Wil je veel gamen, dan zal 64 GB waarschijnlijk de meest geschikte keuze zijn.
Conclusie
Aan het begin van dit artikel noemde ik de slogan van de Apple TV: ‘de toekomst van tv is begonnen’. Maar is dat ook zo, na de settopbox te hebben uitgeprobeerd? Of mist het toch nog wat?
Het is allereerst belangrijk te weten dat ik nooit echt naar de concurrentie gekeken heb. De Chromecast heb ik wel uitgeprobeerd, maar die wist mij niet te overtuigen door zijn onbetrouwbaarheid (de ene keer werkte hij feiloos, dan weer helemaal niet). Dat is meteen iets waar Apple meestal op vooruit loopt. De nieuwe Apple TV werkt. En hóe.
De A8-chip die zich in het apparaatje bevindt is wat mij betreft de grootste tegenvaller. Het is nog een snel beestje, maar geen krachtpatser. Het is begrijpelijk dat Apple een oude processor gebruikt, omdat het gebruik van de A9-chip de productie van de iPhone 6s en 6s Plus terug zou doen laten nemen. En dat is natuurlijk niet de bedoeling. Toch blijft het een teleurstelling. Want met een A9-chip zouden nóg krachtigere games mogelijk zijn, dankzij de extra grafische rekenkernen die erin zitten. Maar goed, eigenlijk valt er weinig te klagen, want ik kan er maar niet omheen hoe snel alles werkt. Navigeren gaat ook erg vloeiend. Heel soms een hapering hier en daar, maar dat ligt eerder aan de software dan aan de hardware. Met andere woorden, de A8-chip is nog krachtig genoeg voor het werk dat het moet leveren.
Dan natuurlijk tvOS. Hetgeen dat de Apple TV zo uniek maakt. De totale beleving met het besturingssysteem is uitmunted. Er zijn wat zaken die Apple zal moeten ‘fixen’ middels software-updates, maar het bedrijf kennende zal dat ook gebeuren. De Siri Remote helpt enorm bij de goede gebruikservaring, maar toont ook wat kuren helaas. Eveneens verwacht ik dat dit gaat gebeuren.
De nieuwe Apple TV voelt meer aan als een nieuwe settopbox van Apple dan als een upgrade van de vorige versie. Dat mag ook wel, want op het design van het doosje zelf na is alles anders. De afstandsbediening, de hardware en vooral het besturingssysteem. Het is geen iteratie meer van iOS, maar een besturingssysteem op zichzelf. Eén waar ik heel veel potentie in zie.
Je vraagt je af of de Apple TV zijn geld waard is? Absoluut. De conclusie zou daar ook duidelijk in moeten zijn. Maar het is wel een significant prijsverschil ten opzichte van het vorige model. Daarvoor betaalde ik €109. Nu kost hij zelfs nog maar €79. De nieuwe Apple TV met 32 GB opslagruimte kost €179. Voor €229 krijg je met 64 GB dubbel zoveel ruimte om je apps kwijt te kunnen. Het is niet goedkoop. Je krijgt er veel voor, maar vergeet niet dat je na de aankoop niet klaar bent met betalen. Apps, films en muziek, het kost allemaal geld. En niet een beetje ook. Uiteindelijk ben je dan ook erg duur uit. Maar je krijgt er wel de ultieme beleving voor terug, en dat is wat Apple TV voor mij… Apple TV maakt!
Tom de Beer | hoofdredacteur
Techblogger en Apple-fan in hart en nieren, student Medewerker Beheer ICT met passie voor netwerken, en altijd bereid kennis en ervaring op te doen. Tevens gecertificeerd Microsoft Office Specialist Master en Microsoft Technology Associate, taalfanaat en enorme fan van Lady Gaga.