Hamvraag

Wie regelmatig computers bouwt of repareert  weet hoe belangrijk koeling is in een computer. Al meer dan 10 jaar zijn er veel enthousiastelingen die streven naar de beste “airflow” in hun computer. Dit resulteert ook in vele topics op allerhande fora op het wereldwijde web.

De vraag die echter vandaag centraal staat is: Wat is beter, luchtkoeling of waterkoeling? 

In dit artikel doe ik een poging om hier een antwoord op te geven.. Mocht je als lezer niet bekend zijn met de term “airflow” dan volgt hier een korte uitleg. Een computer bestaat uit meerdere componenten die voorzien worden van stroom. Stroom genereert ook warmte. Om te zorgen dat de warmte binnen de perken blijft en er niets doorbrandt, moet er koude lucht aangevoerd worden van buitenaf terwijl de warme lucht uit de behuizing gevoerd wordt. Vandaar dat je aan de voorkant van je computer vaak een ventilator ziet en één aan de achterkant. De toevoer- en afvoer van lucht die hierdoor ontstaat noemen we de “airflow”.

Het verschil

Sommige componenten worden echter zo warm dat het een aparte koeling nodig heeft. Eén van deze componenten is de processor,  de hersenen van de computer. Wie een keer de behuizing heeft opengemaakt heeft vaak wel een koeler gezien bovenop de plek waar de processor zich bevindt. Doorgaans is het een koelblok die de warmte van de processor weghaalt en via een ventilator wegvoert richting de achterzijde van de computer. Dit wordt luchtkoeling genoemd omdat het door luchtverplaatsing de warmte wordt afgevoerd. Voordeel  is dat dus dat de algemene temperatuur van een processor laag kan worden gehouden máár bij intensieve taken zijn beperkingen kent.  Deze methode wordt al vele tientallen jaren toegepast in computers.  Luchtkoelers zijn er zonder ventilator (passieve koeling) en met ventilator. Groot nadeel is dat vaak de ventilatoren na verloop van tijd lawaai  gaan maken.

Vloeibaar

Een nieuwe methode verscheen zo’n 20 jaar geleden, waterkoeling. Met waterkoeling wordt de processor koel gehouden doormiddel van een waterkoelblok, een radiator en slangen die de blok en radiator aan elkaar verbindt. Wat er gebeurd is dat er koel water naar de koelblok gaat boven de processor.

Omdat de processor warm wordt wordt dit water ook warm. Het warme water wordt dan weer geleidt naar de radiator die de temperatuur weer laat dalen voordat dit weer naar de processor wordt geleidt. Hierdoor blijft de processor dus gekoeld en wordt de warmte afgevoerd. Met als resultaat dat de temperatuur van de processor zeer laag kan worden gehouden bij zware taken zoals het spelen van een veeleisende game.

Deze methode van koeling klinkt ingewikkeld en bracht ook risico’s met zich mee want water en elektriciteit gaat niet echt samen, lekkage in één van de slangen betekent vaak kortsluiting en betekent dat je een nieuwe computer moet aanschaffen. Waterkoeling bleef vanwege de complexe montage, de risico’s en ook het prijskaartje voorbehouden aan de echte fanatiekelingen. Ondanks bovengenoemde leek het wel de meeste effectieve koeling zijn en werd het erg populair.  

Factoren

Een antwoord op deze vraag is echter lastig te geven, tenminste een éénduidig antwoord want welke koeling beter is hangt af van waarvoor je je computer gebruikt.  Een goedkope computer is uiterst geschikt voor een beetje internetten en tekstverwerken maar is niet goed genoeg voor een potje Fortnite of Call of Duty. Vanwege de simpele taken zal de processor (relatief) weinig warmte genereren en zal dus luchtkoeling voldoende zijn. Wanneer je een computer hebt gekocht met als doel om de laatste games op de hoogste instellingen te spelen wordt het een ander verhaal. Waterkoeling zal dan zorgen dat tijdens een zware game de processor zijn hoofd koel houdt. Waterkoeling houdt dan een processor zoals bijvoorbeeld een Intel Core i7 7700K of een AMD Threadripper 2 koel genoeg tijdens een game-sessie. Dit een mooi bruggetje naar een ander aspect om rekening mee te houden en dat is de behuizing. 

Heb je een kleine media-pc staan onder je tv dan kan het zomaar zijn dat waterkoeling niet goed  past en een compacte luchtkoeler beter is. Een middelgrote behuizing biedt dan weer meer mogelijkheden. Menig gamer heeft dan weer een hele grote behuizing die al ruimte biedt voor waterkoeling. 

Test Case

Als voorbeeld heb ik mijn eigen pc thuis staan, met een grote behuizing want ondergetekende is een gamer en techgeek. De behuizing (Corsair Carbide 300R) heeft voor én achter 1 grote ventilator voor de airflow. De processor is nu een Core i5 8500 en werd met luchtkoeling tijdens het gamen zo’n 78 graden. Ik besloot, ook omdat ik de processor wilde overklokken (sneller laten werken van hardware) ik een betere koeling wilde. Omdat er tegenwoordig voor waterkoeling kant en klare sets te krijgen zijn besloot ik hiervoor te gaan. De prijzen variëren tussen de 50 en 150 euro en besloot voor de Corsair Hydra H60 te gaan vanwege de gunstige prijs van 72 euro en paste op mijn socket 1151 moederbord. Na een recht toe recht aan installatie van de koeler bleef tijdens een potje Battlefield 5  de temperatuur tussen de 30 graden.

Conclusie

Zoals je kunt lezen is het antwoord op de vraag wat beter is lastig te beantwoorden. Het hangt dus af van meerdere factoren en de ene koeler is de andere ook weer niet. Mijn advies is kijk met een applicatie zoals speedfan wat de temperaturen zijn binnenin de behuizing van je computer tijdens een beetje internetten én wanneer je een game aan het spelen bent of een andere wat zwaardere taak voor de computer. Mocht je niet tevreden zijn met de temperaturen dan kan je kiezen voor extra case-fans om de airflow te bevorderen. Daarnaast kan je dan altijd nog besluiten om de koeler voor de processor te upgraden naar een grotere luchtkoeler of een mooie waterkoeling set. De keuze is reuze in de beide segmenten.

Verwacht dus in de nabije toekomst meer reviews hier van processor én videokaart koelers. Laat in de comments weten welke koeler jij in je computer hebt en waarom je voor deze koeler gekozen hebt.

1 REACTIE

  1. Bedankt voor het uitleggen van het verschil tussen luchtkoeling en waterkoeling. Koeling door lucht heeft altijd goed gewerkt, maar bij het draaien van zware programma’s lijkt mij waterkoeling handiger. Bij de aankoop van mijn volgende pc ga ik mij verdiepen in de mogelijkheden!

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in